علل ایجاد زخم بستر + درمان قطعی زخم بستر
زخم بستر، در قسمت های استخوانی بدن که به طور مداوم تحت فشار هستند و قسمت هایی که به علت انسداد عروق خونی و مویرگی بافت خود را از دست می دهند، ایجاد می شود. مرگ بافت (نكروز) و باز شدن زخم می تواند، از دست دادن بافت سطحی تا بافت چربی زیر جلدی، از دست دادن ماهیچه و استخوان باشد.
زخم بستر معمولا در بیماران بستری دیده می شود و شیوع آن در میان تمام بیماران بستری حدود 9 درصد است. این میزان در بیماران بخش مراقبت های ویژه حدود 11٪ است. این میزان در واحد قلب و عروق 41٪، در موارد اورژانسی و حاد 27٪ ، در موارد ارتوپدی 15٪ است. به طور کلی 72٪ زخم بستر در افراد بالای 70 سال دیده می شود. 96٪ زخم بستر در قسمت های پایین بدن رخ می دهد.
علت ایجاد زخم بستر چیست؟
مهمترین عامل ایجاد زخم بستر، فشار است. فشار بین سطح سخت محیط خارجی و استخوان، باعث کاهش فشار خون در بافت می شود و اگر از حداکثر زمانی که بافت ها می توانند کم خونی را تحمل کنند بگذرد، زخم ایجاد می شود. دومین علل ایجاد زخم اختلالات عصبی است. عوامل دیگر شامل عفونت، دیابت و پیشرفت سن است.
فشار
فشار داخل رگ های خونی مویرگی در بافت ها اندازه گیری شده و در آرتریول ها 32 میلی متر جیوه مشاهده شده است. هنگامی که یک قسمت از بدن تحت فشار بیش از این مقدار قرار می گیرد، کم خونی یعنی ایسکمی، در آن قسمت رخ می دهد. بافت در بدن تحت فشار متفاوت است. تزریق فشار 500 میلی متر جیوه برای 2 ساعت یا 100 میلی متر جیوه برای 10 ساعت کافی است تا باعث مرگ در عضلات (نکروز) شود. اعمال فشار 600 میلیمتر جیوه در پوست به مدت 11 ساعت باعث نکروز می شود.
عفونت
عفونت یک عامل مهم در ایجاد زخم بستر است. آلودگی باکتری ها با افزایش فعالیت کلاژنولیتیک در زخم بستر، سبب ایجاد نکروز بافت می شود. علاوه بر این، نشان داده شده است که باکتری ها در قسمت هایی که فشار زیاد است سریعا رشد می کنند. در مناطقی که گردش خون کم است، سیستم دفاعی بدن به اندازه کافی قوی نیست و بنابراین باکتری ها در این قسمت ها به راحتی تکثیر می شوند. علت احتمالی اختلال در گردش خون و سیستم ایمنی، رطوبت و ایسکمی است.
تورم
یکی از عوامل مهم در زخم بستر است که عفونت را کاهش یا افزایش می دهد. در پوست تحت فشار در مدت زمان کوتاه ورم ایجاد می شود. تا زمانی که فشار ادامه یابد، فشار شریان نیز افزایش می یابد و با نشت از بستر پلاسما، ورم رخ می دهد. بی حسی یا قطع عصب نیز در ورم تاثیرگذار است، فلج عضلات، موجب آسیب به عملکرد پمپاژ و اختلال در جریان لنفاوی و در نتیجه ایجاد ورم می شود.
اصطکاک
مکانیسمی است که بدون ایجاد اختلال در گردش خون و ایسکمی، به باز شدن زخم کمک می کند. اصطکاک منجر به از دست دادن لایه های بالای پوست می شود. جداسازی سلول های لایه بالایی و پایینی پوست باعث ایجاد زخم می شود.
رطوبت
یکی از عوامل موثر در تشکیل زخم است. تراکم آلودگی و عفونت باکتریایی در ناحیه مرطوب رخ می دهد. همه این عوامل در شکل گیری زخم مؤثرند.
علاوه بر این، در بیماران مسن، به علت زوال عقل و اختلال عمومی، همیشه خوابیدن در یک پوزیشن مورد بحث است. در بیماران مبتلا به عقب ماندگی ذهنی نیز ممکن است مشکلات مشابهی وجود داشته باشد.
درمان قطعی زخم بستر
درمان پیشگیرانه
مهمترین عامل در درمان زخم بستر، جلوگیری از تشکیل زخم است. به همین علت می توان از روش های محافظتی مانند تشک هوا یا مواج و چرخش مکرر بیمار استفاده کرد. اگرچه می توان رطوبت پوست را با پودر زدن کاهش داد، اما باید توجه داشت که پودر مرطوب باعث آسیب بیشتر می شود. برای از بین بردن کاهش گردش خون و ایسکمی، مهم است ماساژ هایی را که از گردش خون پشتیبانی می کنند انجام دهید.
در درمان بیماران عمدتا، باید از آلودگی احتمالی ناحیه زخم با مدفوع جلوگیری شود، باید به پاکیزگی کاتتر ادراری و انباشته نشدن ادرار در آن توجه کرد و در بیماران مبتلا به مشکلات ریه، فیزیوتراپی تنفسی باید استفاده شود.
موقعیت بیمار باید هر 2 ساعت یک بار عوض شود. قانون طلایی برای جلوگیری از زخم های فشاری، تغییر موقعیت است. هدف این است که وزن به طور مساوی توزیع شود و فشار بیش از 32 میلی متر جیوه در هر نقطه اعمال نشود.
علاوه بر این، از دستگاه های استاتیک و پویا می توان برای توزیع نقاط وزن استفاده کرد. از سیستم های دینامیکی که در حفاظت از زخم استفاده می شود، تشک های مواج ترجیح داده می شود. استفاده از این تشک ها در بیماران بستری ممکن است مانع باز شدن زخم های بزرگ شود.
درمان سیستمیک
- در درمان ابتدا باید تغذیه بیمار تصحیح شود. هدف، آوردن تعادل نیتروژن بیمار به مثبت برای جلوگیری از تخریب بافت است
- کالری بدون پروتئین روزانه باید 25 تا 35 کیلوگرم /کالری، مصرف شود
- پروتئین روزانه باید 1.5 تا 3 کیلوگرم/کالری مصرف شود
- برای بهبود زخم ویتامین های A و C باید مصرف شود
- “روی” برای اپیتلیزیشن و تکثیر فیبروبلاست مورد نیاز است
- علاوه بر این، آهن، مس و کلسیم باید به رژیم غذایی روزانه اضافه شود
- سطح آلبومین بیمار باید حداقل بالاتر از 2/2 گرم / دسی لیتر باشد
مسئله دیگری که باید در درمان بیماران مبتلا به زخم های فشاری مورد توجه قرار گیرد، عفونت است. آنتی بیوتیک های سیستمیک باید پس از کشت بافت و آنتی بیوگرام استفاده شود و حتی با درمان سیستمیک و درمان موضعی باید همراه شود.
از آنجایی که فشار عامل اصلی ایجاد زخم است، باید فورا از ناحیه زخم برداشته شود. در غیر این صورت، بهبودی در زخم وجود ندارد و وضعیت بدتر می شود. ساده ترین درمان که می تواند برای این منظور انجام شود این است که موقعیت بیمار را در بستر هر 2 ساعت یک بار تغییر داد. در انجام این کار نباید سبب ایجاد زخم های جدید در سایر قسمت های بدن شد. علاوه بر این، استفاده از تشک مواج، باعث توزیع برابر وزن بیمار به هر منطقه می شود و در نتیجه اثر منفی فشار را کاهش می دهد. اسپاستی یک مشکل است که باید در درمان زخم های فشار مورد توجه قرار گیرد. مهار اسپاسم هم برای انجام جراحی و هم جلوگیری از باز شدن زخم بعد از جراحی ضروری است.
source: oguzcetinkale.com
شما عزیزان می توانید جهت دریافت مشاوره رایگان زخم با شماره تلفن های 02166578715 و 02166578674 تماس حاصل فرمایید.
آدرس کلینیک تخصصی درمان زخم دکتر روناک موسوی: تهران، ستارخان، باقرخان، كوچه فرزين شمالی، پلاک ٩ واحد یک
برخی از خدمات کلینیک زخم دکتر روناک موسوی، مرکز درمان زخم پا:
بدون نظر