مراقبت از پا در بیماران دیابتی:

دیابت یک بیماری مزمن است که نه تنها در کشور ما بلکه در کل دنیا در حال پیشرفت است و تمام مدت باید از آن مراقبت شود . اگر در طی پیگیری، میزان قند خون هدفمند حاصل نشود و سطح قند خون بالا باقی بماند ، دیابت عواقب نامطلوب جانبی خواهد داشت.

خطرات وعوارض مرتبط با دیابت چیست؟

– – التهاب عصبی ، یعنی نوروپاتی

– – التهاب عروقی یعنی واسکولوپاتی

هنگامی که این دو پیامد نامطلوب رخ دهد ، میکروب هایی نیز وجود دارند که از خارج یا از بدن گرفته می شوند و اگر همه این موارد در پا یا مچ پا یا انگشتان اتفاق بیفتد ، به این حالت زخم پای دیابتی گفته می شود.

این بیماری تنها یک بیماری پا نیست. این بیماری شرایطی است که بر روانشناسی بیمار ، تعامل اجتماعی ، اقتصادی ، روحیه ، انرژی زندگی ، تمایلات جنسی و آزادی به طور خلاصه ، همه چیز زندگی تأثیر منفی می گذارد.

اگر به این نوع ناراحتی مبتلا هستید و به همین دلیل این متن را می خوانید ، ابتدا مراحل این بیماری را با ما در میان بگذارید ، در درمان هر مرحله را تصحیح کنید ، به روزهای خوب قدیمی خود بازگردید.

فکر کنید: قند خونتان بالاست و تنظیم نمی شود، پس چه اتفاقی خواهد افتاد؟

قند خون بالا یعنی قند اضافی و غیرضروری در خون، همچنین سمی است که به همه بافت ها آسیب می زند.  انتهای عصب را مختل می کند. قند موجود در خون ، خون هم در رگ ، پس از آن چه اتفاقی می افتد ، در درجه اول عروق مویرگی و کوچک آسیب می بینند وسپس باعث اختلال در عروق می شوند. اگر سلول های عصبی عمل نکنند ، هیچ وضعیت بدی را در پا تشخیص نمی دهد و پوست شروع به اختلال می کند. میکروب وارد شده. خون کافی برای تمیز کردن میکروب وجود ندارد زیرا رگ های خونی که آن منطقه را خون رسانی می کنند از قبل آسیب دیده اند.  میکروب به خوبی جایگذاری شده و از آنجا که قند بیشتری در بدن وجود دارد ، میکروب ها از آن استفاده می کنند و کاملاً تکثیر می شوند. زخم ها در مدت زمان كوتاهی تشکیل می شود و نتیجه آن ، بله می دانید :زخم پای دیابتی.

چرا این مشکل بیشتر در پا اتفاق می افتد؟

چون پا مستعدترین قسمت برای تروما است. از آنجا که مشکلاتی مانند فرورفتگی ناخن، ترک پاشنه پا، قارچ پا، از دست دادن تعریق، خشکی و غیره در پا اتفاق می افتد.

 “پای دیابتی و قطع عضو” یک مشکل مهم در بیماران دیابتی است. تصور می شود که تا 85٪ از زخم های دیابتی در اثر عوامل قابل پیشگیری ایجاد می شود. انجمن دیابت آمریکا اظهار داشت می توان از 40 تا 50 درصد قطع عضو مربوط به دیابت جلوگیری کرد. 85٪ قطع عضو پا قطعاً سابقه زخم پا را دارد. تحقیقات گزارش کرده اند که در نتیجه پیشگیری ، آموزش خوب بیمار ، حساسیت و آموزش کارکنان مراقبت های بهداشتی ، و درمان چند بعدی زخم پا و پیگیری منظم ، قطع عضو در حدود 49 تا 85 درصد کاهش می یابد.

پیشگیری و آموزش مراقبت از پا از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا گزینه های درمانی اختصاصی برای زخم های پای دیابتی محدود است. مطابق گزارش اجماع بین المللی در مورد پای دیابتی ، معاینه و پیگیری منظم از پای در معرض خطر به عنوان سنگ بنای مدیریت پای دیابتی از اولویت های اصلی است.

آیا در همه بیماران دیابتی قطع عضو انجام می شود؟

مطمئناً نه ، کدام پای دیابتی نیاز به قطع عضو دارد فقط با ارزیابی ریسک قابل پیش بینی است.

ارزیابی ریسک در پای دیابتی چگونه انجام می شود؟

برای ارائه مراقبت های پیشگیرانه موثر در پا در بیماران مبتلا به دیابت ارزیابی ریسک شرط است.

خطر پیشرفت زخم یا قطع عضو در بیماران مبتلا به دیابت بیش از 10 سال است که افزایش یافته است. علاوه بر این ، خطر در:

• جنس مذکر
• افرادی که قند خون خود را کنترل نمی کنند
• سیگاری ها
• افرادی که در پا تغییر شکل و عفونت دارند
• نداشتن مراقبت های اساسی پا
• افرادی که 65 سال به بالا دارند
• در بیماران قلبی عروقی افزایش یافته است.

گزارش شده است که در موارد ذکر شده در زیر ، خطر ایجاد زخم پای دیابتی و قطع عضو افزایش می یابد:

■ ایجاد آسیب عصبی ، یعنی نوروپاتی

■ اختلال در راه رفتن (در صورت وجود نوروپاتی)

■ وجود شواهد افزایش فشار (قرمزی زیر پوستی در کف پا ، خونریزی ، خونریزی در کالوس)

■ ظهور اختلال استخوان

■ وجود بیماری در رگ های پا و پا

■ سابقه زخم یا قطع عضو قبلی

■ وجود مشکلات شدید ناخن

■ نقص بینایی

■ بیماری کلیوی دیابتی ، یعنی نفروپاتی (خصوصاً بیماران تحت همودیالیز)

■ کنترل قند خون ضعیف ، یعنی عدم توانایی درمان سطح بالای قند خون

■ مصرف سیگار

■ عفونت ها (قارچی یا باکتریایی) راه را برای ایجاد زخم های پای دیابتی هموار می کند.

پای دیابتی چگونه باید معاینه شود؟

برای ارزیابی کامل پای دیابتی ، وضعیت  شریانی بیمار باید بطور کلی بررسی شود و پوست و سیستم اسکلتی عضلانی به طور جزئی مورد بررسی قرار گیرد. به منظور شناسایی و تشخیص مشکلات پای در معرض خطر, همه بیماران مبتلا به دیابت باید هر سال معاینه پا انجام دهند. در طی این معاینه  ساختار پا و بیومکانیک ، ساختار عروقی و یکپارچگی پوست ارزیابی می شود. بیمارانی که یک یا چند بیماری پرخطر دارند باید بیشتر مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند تا رشد فاکتورهای خطر اضافی کنترل شود.

پای بیماران مبتلا به نوروپاتی باید توسط یک متخصص ، از نظر بصری مورد بررسی قرار گیرد. در طول غربالگری اولیه برای واسکولوپاتی ، یعنی بیماری عروقی ، شروع گرفتگی باید سؤال  شود و نبض پا ارزیابی شود.

در هنگام بررسی پوست باید به ارزیابی یکپارچگی پوست توجه ویژه ای شود. پوست خصوصاً بین انگشتان پا و پوست روی استخوان متاتارسال باید با دقت بیشتری مورد بررسی قرار گیرد. اختلالات استخوانی ، محدودیت حرکت در مفاصل ، اختلال در راه رفتن و مشکلات تعادل از دیگر نکاتی هستند که باید در طول معاینه مورد توجه قرار گیرد.

کنترل زخم پای دیابتی:

برای زخم پای دیابتی ارزیابی پوست یعنی ویژگی های پوست، زخم ها و نواحی قرمز پوست و ناحیه بزرگی که انگشتان را پوشانده است باید مورد بررسی قرار گیرد. باید به وجود کالوس ها ، فرورفتگی ناخن ها، التهاب ناخن ها یعنی وجود پارونیشیای توجه ویژه ای شود. اختلاف دما بین هر دو پا می تواند نشانگر زخم یا بیماری های عروقی باشد.

 چرا کنترل حرارت در پوست انجام می شود؟

هرگونه تغییر در حرارت سطح پوست در نتیجه خون رسانی به پوست ، نشانه بروز مشکل است. برای تست گرمی و سردی پای بیمار تا ناحیه مچ از پشت دست استفاده می شود. کاهش حرارت نشان دهنده اختلال در گردش خون است. افزایش حرارت در پوست نشانه عفونت است.

چرا کنترل رنگ بر روی پوست انجام می شود؟

اگر پوست رنگ پریده یا کبود باشد نشانه ای از کمبود گردش خون است و قرمزی نشانه عفونت است.

پای نوروپاتی خشک و گرم و پای ایسکمیک سرد است. پوست رنگ پریده و کبود نشانه کم خونی است.

رنگ پوست باید از ناحیه مچ پا تا نوک انگشتان ارزیابی شود.

آیا حجم در پا یا ران اندازه گیری می شود ، چرا؟

از دست دادن حجم در پا یا ساق ، یعنی آتروفی ، آسیب عضلات و ورم علامت مشکلات گردش خون یا عفونت است. وجود ورم یک عامل خطرناک برای ایجاد زخم است. وجود ورم ازناحیه  زیر زانو تا پشت پا باید ارزیابی و ثبت شود.

آیا مرطوب بودن پوست یا خشکی پوست نیز مهم است؟

ممکن است خشکی به دلیل از دست دادن تعریق روی پوست ایجاد شود. از دست دادن عرق نیز نشانه درگیری عصبی است. پوسته پوسته شدن  پوست ممکن است نشانه کمبود آب در بیمار یا عفونت قارچی باشد.

چند نوع زخم ممکن است در پای دیابتی ایجاد شود؟

زخم پا می تواند از 3 نوع تشکیل شود:

• زخم پا به دلیل فشار
• زخم پا به دلیل تروما
• زخم پا به دلیل بیماری عروقی

یكی از مهم ترین دلایل ایجاد زخم پای ناشي از فشار ، تغییر نواحی تحت فشار به دلیل ناهنجاری در پا است. اگر پیشگیری در این مرحله انجام نشود ، مرحله به مرحله زخم رخ می دهد. در منطقه ای که فشار افزایش می یابد ، ابتدا کالوس ، سپس خونریزی زیر جلدی ، ترک پوستی و عفونت عمیق (استئومیلیت) ایجاد می شود. اگر در پای بیمار زخم وجود دارد ، باید دلیل و زمان آن ثبت شود. محل و اندازه زخم باید در فرم معاینه مشخص شود. اندازه گیری قطر زخم ارزیابی ترمیم زخم را آسان تر می کند.

ارزیابی اسکلتی- عضلانی پا یعنی تشخیص تغییر شکل در پا چگونه انجام می شود؟

معاینه عضلانی و اسکلتی شامل ارزیابی ناهنجاری یعنی تغییر شکل در پا است. در نتیجه شکل گیری آتروفی به دلیل درگیری عضلات در پا ناهنجاری یعنی تغیر شکل در پای دیابتی رخ می دهد. علاوه بر این ، درد و بی حسی باعث ترومای دائمی در استخوان ها و مفاصل می شود. استفاده از کفش های تنگ انگشتان پا را فشرده می کند و در نتیجه تورم قسمت تحتانی انگشت شست ، کالوس و تغییر شکل ایجاد می شود. ناهنجاری های عضلانی که در نتیجه نوروپاتی دیابتی ایجاد می شود ، نه تنها ناهنجاری های پا ایجاد می کند بلکه تشکیل کالوس را نیز تسهیل می کند.

ارزیابی عصبی در پای دیابتی:

افراد مبتلا به دیابت باید از نظر یافته های نوروپاتی مورد سؤال قرار بگیرند. رفلکس تاندون این افراد اغلب ضعیف یا از بین می رود.

بیشتر اوقات درد ، به ویژه در شب ، توصیف شده است. در بیماران مبتلا به نوروپاتی پیشرفته ، بی حسی و زخم های مرتبط مشاهده می شود.

آزمون ارتعاشات یعنی لرزش:

دیاپازون که برای ارزیابی  ارتعاش استفاده می شود هم روشی ارزان و هم ساده برای کاربرد بالینی است. لرزش باید روی هر دو انگشت بزرگ آزمایش شود. هنگامی که متخصص دیاپازون تنظیم را بر روی انگشت نگه می دارد ، لحظه ای که بیمار احساس لرزش می کند را ثبت می کند.

 آزمایش داپلر:

سونوگرافی داپلر یک روش مفید در بررسی جریان خون در عروق بزرگ در پا است. مقادیر فشار با تقسیم فشار خلفی تیبیالیس ، به نام شاخص مچ پا- بازو ، با فشار شریان بازویی محاسبه می شود. مقدار طبیعی نزدیک به 1 است. در صورت وجود مشکل در جریان خون به دلیل آسیب عروقی ، این شاخص کاهش می یابد. کلسیفیکاسیون عروقی ، در بیماران مبتلا به دیابت متداول است.

آزمایش ABI نشان دهنده بیماری عروقی ساق پا است و همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را نشان می دهد. اندازه گیری ABI باید برای گروه های در معرض خطر انجام شود.

انتخاب کفش:

هر وقت بیمار برای معاینه مراجعه می کند ، کفش هایی که می پوشند نیز باید ارزیابی شود.   نوع کفشی که پوشیده است ، مناسب یا نامناسب بودن برای پا ،  کهنه و نو بودن ، تمیز بودن فضای داخلی را باید ارزیابی و ثبت کرد. استفاده از کفش هایی که برای پا مناسب نیستند یکی از دلایل اصلی زخم پا است. تمام افراد دیابتی که دارای پاهای پرخطر هستند با استفاده از کفش های ساخته شده خاص می توانند خطر زخم و قطع عضو را کاهش دهند. عرض کفش باید به اندازه عرض کف باشد. کفش های پاشنه بلند ، جلو باز که باعث اختلال در قسمت جلویی پا می شود ، نباید ترجیح داده شوند. بعد از پوشیدن و درآوردن کفش ، وجود جسم خارجی و سطح خشن و سطح آن باید بررسی شود ، کفی کفش باید هر شش ماه یکبار تعویض شود.  دمپایی یا صندل لای انگشتی را نباید ترجیح داد.

Source: www.ahmetakgul.com